Coğrafya

İlin topoğrafyası üç ana kısımda incelenir: 1. Kuzeydeki alçak tepelik alanlar, 2. Orta kısımda Adapazarı ovası düzlüğü, 3. Güneyde engebeli dağlık alanlar. Kuzey Anadolu Fay hattının kuzeyinde olmak üzere, batıdan Kocaeli platosu Sakarya nehrine kadar ilerler. Çam Dağı kütlesi hariç kuzey Kısımlar Kocaeli platosunun devamı durumundadır. Adapazarı ovası (Akova) Sakarya nehrinin taşıdığı alüvyonlarla oluşmuştur. İzmit körfezi ve Sapanca Gölünün devamı olan Adapazarı ve Düzce ovaları tektonik oluşumlu ovalardır. Ovada 400 metreye kadar alüvyon çökeller yer alır. İl topraklarının %34'ü ovalar, %44'ü platolar, %22'si dağlar tarafından oluşturulur.

Deprem Sakarya Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer aldığı için 1. derece deprem bölgesidir. Arazinin genç nehir çökellerinden oluşur ve yer altı suyu seviyesi yüksektir. Bu iki olgu zemin sıvılaşmasına neden olmakta ve depremin etkisini artırmaktadır. Tarihte önemli depremlerden zarar görmüştür: 1943 Adapazarı - Hendek Depremi: 6.6 Mw şiddetindeki deprem 360 kişinin ölmesine yol açmıştır. Adapazarı bu depremde önemli ölçüde zarar görmüştür. 1957 Abant Depremi: Sakarya'yı da etkileyen 7,1 Mw şiddetindeki deprem 26 Mayıs saat 08:33'te oluşmuştur 1967 Akyazı Depremi: 30.07.1967 tarihinde merkez üssü Akyazı olan depremin şiddeti 6.0'Mwdır. 1967 Mudurnu Depremi: Merkez üssü Mudurnu olmasına rağmen en fazla zararı Adapazarı'na verdiği için 1967 Sakarya Depremi olarak bilinir. 22 Temmuz Cumartesi günü 18:58'de 6.8 Mw büyüklüğündeki depremin yıkıcı etkisi Mercalli şiddet ölçeği VIII-IX derecedir. Deprem İzmit, Ankara, Eskişehir, Bolu ve İstanbul'da hissedildi. 1999 Gölcük depremi: 17 Ağustos 1999 sabahı, 03:02'de gerçekleşen, Kocaeli/Gölcük merkezli Richter ölçeğine göre 7,5 Mw büyüklüğünde gerçekleşen depremdir. Deprem tüm Marmara'da olduğu gibi Sakarya'da da büyük çapta can ve mal kaybına neden olmuştur. 1999 Düzce depremi: 1999 Düzce Depremi, 12 Kasım 1999 Cuma günü saat 18.57'de 7.2 Mw ve merkez üssü Düzce olan 30 saniye süren deprem Sakarya'da etkili olmuştur. 1999 Gölcük depreminden yaklaşık dört ay sonra olması özellikle hasarlı yapıların yıkılmasına neden olmuştur. 2000 Akyazı Depremi: 23 Ağustos 2000 tarihinde, 5.2 Mw şiddetinde, 1999 Gölcük depreminin artçısı olduğu düşünülen depremdir. Deprem dış merkezi fazla yerleşimin olmadığı alanda bulunduğundan zararı olmamıştır.

Yer bilimi Sakarya'da kuzey-güney doğrultuda; Batı Pontid, Armutlu-Almacık-Arkotdağ ile Sakarya zonu birimleri bulunur. Batı Pontid zonunda; Paleozoyik, Permo-Triyas, Genç Kampaniyen-Orta Eosen yaşlı kırıntılar, karbonatlar, volkanitler bulunur. Bu zamanlarda oluşan kaya grupları açısal uyumsuzlukla sıralanırlar. Gurupların temeli Ordovisyen zamanlı sığ deniz, delta çökelleri (Kocadöngel formasyonu), bunun üzerinde akarsu çökelleri (Kurtköy formasyonu) ile sığ deniz çökeli olan kumtaşı şeyller oluşturur. Ferizli formasyonu yoğun demir mineralleri bulunan lagün-şelf çökellerini temsil eden karbonat ve kırıntılardan oluşur. Tüm birimler miyosen yaşlı bazalt, Pliyosen yaşlı kırıntılar, yamaç molozu ile alüvyonlarla örtülüdür. İlde 1. jeolojik zamandaki Hersiniyen dağ oluşumu ve 3. zamandaki Alpin Orojenezi etkili olmuştur. Hersiniyen kıvrımları Devoniyen ve Silüriyen tortulları üzerinde gerçekleşmiştir. Güneyde metamorfizma oluşmuş, kuzeyde metamorfizma çok az görülmüştür. İl genelinde Alp orojenezi Kuaternere kadar sürmüştür. Tektonik etkilerle Adapazarı Ovası çökmüş, Kuzey Anadolu Fayı bu devirde oluşmuştur. Fayın güneyindeki bloklar çökmüş, kuzey taraflar yükselmiştir. Fay hareketleri neticesinde Adapazarı ovası sürekli çökmekte olan sübsidans havza haline gelmiştir. İzmit körfezinden Hendek'e kadar devam eden geniş düzlük alan nehir çökelleriyle kaplıdır. Sakarya merkez, Sakarya Nehri, Çark Suyu, Mudurnu Çayı, Uludere'nin getirdiği bu nehir çökelleri üzerinde kurulmuştur. Adapazarı Ovasının kuzey kenarlarında dik kenarlı tepeler başlar. Ovanın güney ve kuzeyinde bulunan aynı seviyedeki tabakaların yaş ve yapılarının farklı olması ovanın tektonik çöküntü alanı (graben) olduğunun göstergesidir

Göller Sapanca Gölünün K-G yönlü hava fotoğrafı. Acarlar Longozu Sapanca Gölü: Sakarya ile Kocaeli illeri arasında uzanan tektonik oluşumlu tatlı su gölüdür. Kuzey Anadolu Fay Hattı etkisiyle oluşan göl,16 km uzunluk, 5 km genişliğe sahiptir. Denizden yüksekliği 33 m olan gölün en derin yeri 53 m, ortalama derinliği 36 m'dir. Göl suları Kocaeli'de sanayide, Sakarya'da içme suyu olarak kullanılmaktadır. Acarlar Longozu: Karasu ve Kaynarca ilçeleri sınırlarında yer alan kıyı set gölüdür. Uzunluğu 7,5 km, genişliği 0,9 km olan göl, 1976'da Yaban hayatı Koruma sahası, 2004 yılında Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ilan edilmiştir. Doğası, bitki ve kuş türleriyle ziyaretçi çekmektedir. Taşkısığı Gölü, (Çaltıcak Gölü), Sakarya ili, Adapazarı ilçesi sınırlarında yer alır. Yüzölçümü 90 hektar olan gölün suları tatlıdır. Göl yakınlarına doğalgaz çevrim santrali yer alır. Poyrazlar Gölü: Sakarya kent merkezinde 7–8 km uzaklıkta, Karasu yolu üzerindedir. Sakarya nehrinin biriktirdiği alüvyonlar sebebiyle oluşmuş alüvyal set gölüdür. Doğal sit alanı olan göl çevresi mesire yeri olarak kullanılmaktadır. Akgöl: Karasu ve Ferizli ilçeleri arasında kalan alüvyal set gölüdür. Balık açısından zengin olan gölün kıyılarından torf çıkarılır. Fazla sularını Sakarya nehrine boşaltır. Küçük Akgöl: Sakarya merkezin 12 km kadar uzakta eski Karasu yolu üzerindedir. Doğal ormanlarla çevrilidir. Küçükboğaz gölü: Karasu-Kocaali yolu üzerinde oluşmuş kıyı set gölüdür. Çevresi mesire yeri olarak değerlendirilir. Gökçeören Gölü: 25 ha alana sahip olan göl, merkezin 7–8 km KB yönünde yer almaktaydı. Fazla derin olmayan ve kışın genişleyip yazın çekilen göl 1967 yılında kurutularak tarım arazisine çevrilmiştir.

Akarsular Sakarya, Kocaali, Maden Deresi şelalesi, Sakarya Nehri: Kaynağını Eskişehir topraklarından alan nehrin uzunluğu 824 km'dir. İl sınırlarında 159 km'lik kısmı yer alır. Sakarya merkezin 4 km doğusundan geçen nehir önce Mudurnu Çayını, Seyifler Kalesi yanında Çark Suyu'nu alır, Karasu Yenimahalle'den Karadeniz'e dökülür. Çark Suyu: Sapanca Gölünün fazla sularını taşıyan Çark 45 km uzunluğundadır. Sapanca gölünden doğar, Ferizli-Seyifler köyünde Sakarya Nehri ile birleşir. Son yıllarda Sapanca Gölünün suları insan faaliyetleri amacıyla yoğun kullanıldığı için fazla bir akışı yoktur. Belediyenin akışı sağlamak amacıyla Sakarya Nehrinden su taşıma projesi gerçekleşmiş, Kent içindeki Çark deresi çorak görünümden kurtulmuştur. Dinsiz Çayı: Mudurnu çayının koludur, uzunluğu 34 km'dir. Hendek sınırlarından doğar, Fabrika dere, Balıklı dere, Bıçkıdere ve Gürcüdere'yi alarak Mudurnu Çayıyla birleşir. Mudurnu Çayı: Ardıç dağının güney yamaçlarından doğar, Bolatça Çayı ve Dinsiz çayını alarak Hendek'te Sakarya Nehri ile birleşir. Darıçayırı Deresi: Hendek'in Kocadöngel Mahalleninden bu isimle doğar, Darıçayırı (Karasu) beldesinden geçtikten sonra Tuzla Mahallesinde Sakarya ile birleşir. Maden Deresi: Çamdağının Hendek kısmından doğar, Kuzeye doğru akışa geçer. Uzunluğu 30 km olan Maden Deresinin aşağı kısmında oluşan kanyon vadi özellikle yazın turist çeker. Melen Çayı: Yığılca'dan Küçük Melen olarak doğar, Efteni Gölüne döküldükten sonra diğer kollarını alarak gölden Büyük Melen adıyla çıkar. Efteni Gölüne kadar 61 km, gölden sonra 63 km uzunluğundadır. 30 km'si Düzce-Sakarya sınırını oluşturan çay, Melenağzı köyünde Karadeniz'e ulaşır. Cumayeri Dokuzdeğirmen köyü ile Kocaali Beyler Köyü arasında 12 km'lik kısmında rafting yapılmaktadır. Üzerinde Melen Barajı yapılmakta olan çaydan Büyük Melen Projesi ile İstanbul'a içme suyu gönderilmektedir.

Dağlar

Samanlı Dağları, Bolu dağlarının devamı olarak il topraklarından Marmara denizine kadar uzanır. Köroğlu dağları ile Samanlı dağlarını birbirinden Geyve Boğazı ayırır. Çok yüksek olmayan Samanlı dağları İzmit körfezi ile Gemlik körfezi arasında uzanır. İlin en yüksek dorukları Keremali Dağı (1543 m) ve Karadağ'dır(1467 m). Keremali Dağı: 1543 m ile ilin en yüksek dağıdır. Hendek ile Akyazı arasında bulunur. Zirvesinde yaylalar ve Keremali türbesi bulunur. Çam Dağı: Düzce ovasında kesintiye uğrayan Akçakoca ve Bolu Dağlarının il topraklarındaki uzantısıdır. Hendek, Karasu, Kocaali ilçeleri arasında yer alır. Ortalama 880 m olan yüksekliği Fındıklıtepe'de 900m'yi bulur. İlde başka dağlık alan yoktur. Kocaeli platosu üzerindeki tepelikler en fazla 250 metreye kadar çıkarlar. Yaylalar: İldeki Samanlı dağları, Karadağ, Oflak Dağı ve Keremali Dağı üzerinde yer alan yaylalar şunlardır: Acelle Yaylası (Akyazı), Dikmen Yaylası (Hendek), Çiğdem Yaylası (Hendek), Turnalık Yaylası (Hendek), Keremali Yaylası (Akyazı), Sultanpınar Yaylası (Akyazı), Karagöl Yaylası (Taraklı), Soğucak Yaylası (Sapanca), Davlumbaz Yaylası (Akyazı).

Ovalar

Adapazarı Ovası, Akova da denilen alan Sakarya nehrinin biriktirdiği verimli alüvyonlarla kaplıdır. 620 km2 büyüklüğüyle Marmara'nın büyük ovalarındandır. Ova, Sakarya ekonomisine önemli katkı sağlar. Yaklaşık 30 m yüksekliğe sahiptir ve merkezi kısmına Sakarya şehri kurulmuştur. Mısır, şeker pancarı, buğday, kabak, patates ekimi yapılır. Pamukova, Sakarya nehrinin Adapazarı ovasından önce, Geyve boğazının güneyinde oluşturduğu, 170 km2 büyüklüğündeki ovadır. Akdeniz iklimi etkisi altındaki ovada çoğunlukla meyvecilik ve sebzecilik yapılır. Sakarya'nın içinden aktığı ovada sulanan tarlalarda; buğday, şeker pancarı, soğan, salçalık biber, domates, bağ, ayva ,şeftali, çilek, armut yetiştirilir. Söğütlü Ovası, 30 km uzunluk 20 km genişliğindeki ova ilin en çukur kısmıdır. Sakarya sık taşkın yapar, yer altı suyu seviyesi de yüksektir. Ova dranaj kanalları açıldıktan sonra tamamen kullanılmaya başlanmıştır.

Akarsular

Sakarya, Kocaali, Maden Deresi şelalesi, Sakarya Nehri: Kaynağını Eskişehir topraklarından alan nehrin uzunluğu 824 km'dir. İl sınırlarında 159 km'lik kısmı yer alır. Sakarya merkezin 4 km doğusundan geçen nehir önce Mudurnu Çayını, Seyifler Kalesi yanında Çark Suyu'nu alır, Karasu Yenimahalle'den Karadeniz'e dökülür. Çark Suyu: Sapanca Gölünün fazla sularını taşıyan Çark 45 km uzunluğundadır. Sapanca gölünden doğar, Ferizli-Seyifler köyünde Sakarya Nehri ile birleşir. Son yıllarda Sapanca Gölünün suları insan faaliyetleri amacıyla yoğun kullanıldığı için fazla bir akışı yoktur. Belediyenin akışı sağlamak amacıyla Sakarya Nehrinden su taşıma projesi gerçekleşmiş, Kent içindeki Çark deresi çorak görünümden kurtulmuştur. Dinsiz Çayı: Mudurnu çayının koludur, uzunluğu 34 km'dir. Hendek sınırlarından doğar, Fabrika dere, Balıklı dere, Bıçkıdere ve Gürcüdere'yi alarak Mudurnu Çayıyla birleşir. Mudurnu Çayı: Ardıç dağının güney yamaçlarından doğar, Bolatça Çayı ve Dinsiz çayını alarak Hendek'te Sakarya Nehri ile birleşir. Darıçayırı Deresi: Hendek'in Kocadöngel Mahalleninden bu isimle doğar, Darıçayırı (Karasu) beldesinden geçtikten sonra Tuzla Mahallesinde Sakarya ile birleşir. Maden Deresi: Çamdağının Hendek kısmından doğar, Kuzeye doğru akışa geçer. Uzunluğu 30 km olan Maden Deresinin aşağı kısmında oluşan kanyon vadi özellikle yazın turist çeker. Melen Çayı: Yığılca'dan Küçük Melen olarak doğar, Efteni Gölüne döküldükten sonra diğer kollarını alarak gölden Büyük Melen adıyla çıkar. Efteni Gölüne kadar 61 km, gölden sonra 63 km uzunluğundadır. 30 km'si Düzce-Sakarya sınırını oluşturan çay, Melenağzı köyünde Karadeniz'e ulaşır. Cumayeri Dokuzdeğirmen köyü ile Kocaali Beyler Köyü arasında 12 km'lik kısmında rafting yapılmaktadır. Üzerinde Melen Barajı yapılmakta olan çaydan Büyük Melen Projesi ile İstanbul'a içme suyu gönderilmektedir.

Göller

Sapanca Gölünün K-G yönlü hava fotoğrafı. Acarlar Longozu Sapanca Gölü: Sakarya ile Kocaeli illeri arasında uzanan tektonik oluşumlu tatlı su gölüdür. Kuzey Anadolu Fay Hattı etkisiyle oluşan göl,16 km uzunluk, 5 km genişliğe sahiptir. Denizden yüksekliği 33 m olan gölün en derin yeri 53 m, ortalama derinliği 36 m'dir. Göl suları Kocaeli'de sanayide, Sakarya'da içme suyu olarak kullanılmaktadır. Acarlar Longozu: Karasu ve Kaynarca ilçeleri sınırlarında yer alan kıyı set gölüdür. Uzunluğu 7,5 km, genişliği 0,9 km olan göl, 1976'da Yaban hayatı Koruma sahası, 2004 yılında Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ilan edilmiştir. Doğası, bitki ve kuş türleriyle ziyaretçi çekmektedir. Taşkısığı Gölü, (Çaltıcak Gölü), Sakarya ili, Adapazarı ilçesi sınırlarında yer alır. Yüzölçümü 90 hektar olan gölün suları tatlıdır. Göl yakınlarına doğalgaz çevrim santrali yer alır. Poyrazlar Gölü: Sakarya kent merkezinde 7–8 km uzaklıkta, Karasu yolu üzerindedir. Sakarya nehrinin biriktirdiği alüvyonlar sebebiyle oluşmuş alüvyal set gölüdür. Doğal sit alanı olan göl çevresi mesire yeri olarak kullanılmaktadır. Akgöl: Karasu ve Ferizli ilçeleri arasında kalan alüvyal set gölüdür. Balık açısından zengin olan gölün kıyılarından torf çıkarılır. Fazla sularını Sakarya nehrine boşaltır. Küçük Akgöl: Sakarya merkezin 12 km kadar uzakta eski Karasu yolu üzerindedir. Doğal ormanlarla çevrilidir. Küçükboğaz gölü: Karasu-Kocaali yolu üzerinde oluşmuş kıyı set gölüdür. Çevresi mesire yeri olarak değerlendirilir. Gökçeören Gölü: 25 ha alana sahip olan göl, merkezin 7–8 km KB yönünde yer almaktaydı. Fazla derin olmayan ve kışın genişleyip yazın çekilen göl 1967 yılında kurutularak tarım arazisine çevrilmiştir.

İklim

Sakarya ilinin Karadeniz kıyılarında Karadeniz iklimi, güney kısmında Marmara tipi Akdeniz iklimi etkilidir. Kuzeyde Fındık yetiştirilirken, güney ilçelerinde bir kısmı zeytin bahçesi olan meyve bahçeleri yaygın olması bunun göstergesidir. İl merkezinin güneyinde yer alan Samanlı dağları ve Keremali dağları Karadeniz iklim etkisinin güneye ulaşmasına engel olur. İlin güney bölümüne İznik Gölü yönünden Akdeniz hava kütleleri ulaşır. Yağış Kuzeyden güneye doğru azalır: Karasu'da 1000 mm, Merkezde 840 mm, Geyve'de 600 mm'ye düşer. Hakim rüzgâr yönü KKB'dır. Bağıl nem ortalaması %72'dir. Yıllık sıcaklık ortalaması 14,2 °C'dir. Ocak ayının fazla soğuk olmaması (5.9 °C), Temmuz sıcaklıklarının yüksek olamaması (23.3 °C), yıllık sıcaklık farkının düşük olması (17.4 °C), Karadeniz iklimi etkisindendir. Yağışın mevsimlere dağılışı: %31 kışın, %26 sonbahar, %22 ilkbahar, %21 yaz. Bu dağılım Karadeniz yağış rejiminin özeliklerini yansıtır. Yağışın %95,9'u normal, %3,7'si sağanak şeklindedir. Yıllın 133 günü yağışlıdır

Bitki örtüsü

Sakarya'da iklimin etkisiyle nemcil Karadeniz Ormanları hakimdir. İl topraklarının %37'si (179.516,5 ha) korunmuş, %5'i (23.191,5 ha) bozulmuş olmak üzere %42'si (202.708,0 ha) orman alanıdır. Ağaç türlerinden; kayın, gürgen, meşe, dişbudak, kestane, ıhlamur, kavak, kızılağaç, bulunur. Ağaççık ve çalı türlerinden; taflan, defne, üvez, kızılcık, ormangülü, şimşir, yabani fındık, mürver, kocayemiş bulunur. Orman alanının dışında az da olsa makiler bulunur. Maki türlerinden; kocayemiş, şimşir, akdiken, ardıç, çobanpüskülü, kermez meşesi, böğürtlen, dikenli mersin, ayı üzümü ve ormangülü yetişir. Sakarya ormanlarında yaban hayvanlarından; geyik, karaca, ayı, kurt, domuz, tilki, çakal, sansar, porsuk, tavşan, sülün, keklik, bıldırcın, üveyik, güvercin, sığırcık, kirpi, saksağan, şahin, doğan, baykuş, yaban kazı, ördek yaşar.

Yer bilimi

Sakarya'da kuzey-güney doğrultuda; Batı Pontid, Armutlu-Almacık-Arkotdağ ile Sakarya zonu birimleri bulunur. Batı Pontid zonunda; Paleozoyik, Permo-Triyas, Genç Kampaniyen-Orta Eosen yaşlı kırıntılar, karbonatlar, volkanitler bulunur. Bu zamanlarda oluşan kaya grupları açısal uyumsuzlukla sıralanırlar. Gurupların temeli Ordovisyen zamanlı sığ deniz, delta çökelleri (Kocadöngel formasyonu), bunun üzerinde akarsu çökelleri (Kurtköy formasyonu) ile sığ deniz çökeli olan kumtaşı şeyller oluşturur. Ferizli formasyonu yoğun demir mineralleri bulunan lagün-şelf çökellerini temsil eden karbonat ve kırıntılardan oluşur. Tüm birimler miyosen yaşlı bazalt, Pliyosen yaşlı kırıntılar, yamaç molozu ile alüvyonlarla örtülüdür. İlde 1. jeolojik zamandaki Hersiniyen dağ oluşumu ve 3. zamandaki Alpin Orojenezi etkili olmuştur. Hersiniyen kıvrımları Devoniyen ve Silüriyen tortulları üzerinde gerçekleşmiştir. Güneyde metamorfizma oluşmuş, kuzeyde metamorfizma çok az görülmüştür. İl genelinde Alp orojenezi Kuaternere kadar sürmüştür. Tektonik etkilerle Adapazarı Ovası çökmüş, Kuzey Anadolu Fayı bu devirde oluşmuştur. Fayın güneyindeki bloklar çökmüş, kuzey taraflar yükselmiştir. Fay hareketleri neticesinde Adapazarı ovası sürekli çökmekte olan sübsidans havza haline gelmiştir. İzmit körfezinden Hendek'e kadar devam eden geniş düzlük alan nehir çökelleriyle kaplıdır. Sakarya merkez, Sakarya Nehri, Çark Suyu, Mudurnu Çayı, Uludere'nin getirdiği bu nehir çökelleri üzerinde kurulmuştur. Adapazarı Ovasının kuzey kenarlarında dik kenarlı tepeler başlar. Ovanın güney ve kuzeyinde bulunan aynı seviyedeki tabakaların yaş ve yapılarının farklı olması ovanın tektonik çöküntü alanı (graben) olduğunun göstergesidir.

Doğal afetler

1999 Gölcük depremi sonucu oluşmuş yer kırığı Deprem Sakarya Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer aldığı için 1. derece deprem bölgesidir. Arazinin genç nehir çökellerinden oluşur ve yer altı suyu seviyesi yüksektir. Bu iki olgu zemin sıvılaşmasına neden olmakta ve depremin etkisini artırmaktadır. Tarihte önemli depremlerden zarar görmüştür:

 •1943 Adapazarı - Hendek Depremi:6.6 Mw şiddetindeki deprem 360 kişinin ölmesine yol açmıştır. Adapazarı bu depremde önemli ölçüde zarar görmüştür.

 •1957 Abant Depremi: Sakarya'yı da etkileyen 7,1 şiddetindeki deprem 26 Mayıs saat 08:33'te oluşmuştur

• 1967 Akyazı Depremi: 30.07.1967 tarihinde merkez üssü Akyazı olan depremin şiddeti 6.0'Mwdır.
• 1967 Mudurnu Depremi: Merkez üssü Mudurnu olmasına rağmen en fazla zararı Adapazarı'na verdiği için 1967 Sakarya Depremi olarak bilinir. 22 Temmuz Cumartesi günü 18:58'de 6.8 Mw büyüklüğündeki depremin yıkıcı etkisi Mercalli şiddet ölçeği VIII-IX derecedir. Deprem İzmit, Ankara, Eskişehir, Bolu ve İstanbul'da hissedildi
• 1999 Gölcük depremi: 17 Ağustos 1999 sabahı, 03:02'de gerçekleşen, Kocaeli/Gölcük merkezli Richter ölçeğine göre 7,5 Mw büyüklüğünde gerçekleşen depremdir. Deprem tüm Marmara'da olduğu gibi Sakarya'da da büyük çapta can ve mal kaybına neden olmuştur.
• 1999 Düzce depremi: 1999 Düzce Depremi, 12 Kasım 1999 Cuma günü saat 18.57'de 7.2 Mw ve merkez üssü Düzce olan 30 saniye süren deprem Sakarya'da etkili olmuştur. 1999 Gölcük depreminden yaklaşık dört ay sonra olması özellikle hasarlı yapıların yıkılmasına neden olmuştur.
• 2000 Akyazı Depremi: 23 Ağustos 2000 tarihinde, 5.2 Mw şiddetinde, 1999 Gölcük depreminin artçısı olduğu düşünülen depremdir. Deprem dış merkezi fazla yerleşimin olmadığı alanda bulunduğundan zararı olmamıştır.

Su baskını olayları

İlde yer alan Sakarya Nehri, Mudurnu Çayı, Darıçayırı Deresi, gibi akarsular zaman zaman taşkınlara neden olmaktadır. Ani sağanak yağış ve kar erimelerinde seller oluşmaktadır

Kıyı erozyonu

Özellikle son yıllarda Karasu limanı yapımından sonra karasu sahilinde dar bir kıyı şeridinde şiddetli olarak görülmektedir. Liman yapımından sonra kıyı kenar çizgisi içine yapılmış evler yıkıldı. Bu süreçte kıyının 100 metreye yakın gerilediği tespit edilmiştir. Önlem olarak önce kıyıya dik mendirekler yapıldı. Fayda etmediği görülünce yeni bir kararla kıyıya paralel açıkta mendirekler yapılmaya başlandı. Kararı alınan 27 mendirekten 7'si yapıldı, yapılanların erozyonu durdurduğu görüldü

Nüfus

Sakarya bölgesi 19. yüzyıl boyunca üç büyük savaşın sebep olduğu muhacir akınına uğramıştır. 1853-56 Kırım savaşı, Şeyh Şamil'in mücadelesi 1850-1860 Kafkas Savaşı, 1877-78 Osmanlı-Rus harbi Sakarya'nın bağlı bulunduğu İzmit mutasarrıflığına yoğun göçe sebep olmuştur. Sakarya ilinde demografik yapısı şu unsurlardan oluşmaktadır: Yerli halktan Manavlar, Yörükler, Kafkasya halklarından; Çerkesler, Abhazlar, Acaralı Gürcü, Mohti Lazlar, Hemşinliler,Kırım Tatarları, Balkanlar ve Rumeli göçmenleri; Bosnalı, Arnavut, Pomak, Sırp ve Bulgaristan ile Yunanistan'dan göçen Muhacirler. Doğu Karadeniz'den gelen Karadenizliler, Abdallar, Romanlar, az miktar da olsa Rum, Ermeni, Arap bulunmaktadır. Hemen tamamını Müslüman nüfusun oluşturduğu halkın; %93.1 Hanifi, %3.6 Alevi, %3.3 Şafii mezhebine mensuptur. Nüfusun ilk yerleştirilmesi sırasında zorunlu iskân siyaseti uygulanmıştır. Farklı etnik gruplar karışık yerleştirilmiştir. Daha sonra bu siyaset terk edilse de, yeni muhacirler yakınlarının yanlarına yerleştiklerinden, kendi kültürlerini yaşamış, bir bütünleşme gerçekleşmemiştir. 1950'li yıllardan sonra Sakarya'nın gelişen ulusal ulaşım ağının üzerinde bulunması, köyden kente göç, şehir merkezlerinde yeni iş alanlarının oluşması bütünleşmeyi başlatmıştır. 1999 depremi Sakaryalıların bütünleşmesinde yeni bir ivme kazandırmıştır. Taraklı, Geyve, Pamukova ve Kaynarca'da muhacirlerin fazla olmaması geleneksel Manav kültürünün değişmeden zamanımıza kadar gelmesini sağlamıştır. Çok kültürlü yapı; yemek kültürü, evlenme, ölüm, sünnet törenlerinde, halk oyunlarında, geleneksel el sanatlarında kendini gösterir. İlde yapılan dokuz yüzden fazla yemek türü bu çeşitliliğin bir başka göstergesidir. Çerkes, Abhaz, Acaralı Gürcü, Hemşinli, Bosnalı, Arnavut, Tatar, Roman, Arap, Balkan Muhacirleri zorunlu dış göçle Sakarya'ya gelmişlerdir. Sınırları Osmanlı Devleti olarak düşünüldüğünde bu göçler iç göçe daha çok benzer. Türkiye sınırları dışından gelenlerin bazıları önce başka illere yerleşmiş, daha sonra Sakarya'ya gelmiş nüfustan oluşur. Sakarya'daki göçlerin bir kısmı ise güncel mevsimlik iç göç olayıdır. Çoğunlukla fındık tarımının yapıldığı Karasu, Kocaali, Akyazı ve Hendek gibi ilçeler bu göçe muhataptır. Mevsimlik tarım işçilerinin çoğunluğu Güneydoğu Anadolu Bölgesinden fındık hasadında çalışmaya gelirler. Yerleşme amaçlı güncel göçlerden de Sakarya kendine düşen payı almaktadır. 1950'lerde başlayan iç göç, doğudan batıya, iç bölgelerden kıyılara doğrudur. Sakarya'da gelişen sanayisi ve verimli topraklarıyla göçmen çekmektedir. 2007 rakamlarına göre il nüfusu; %40 Manav, %21 Karadeniz Türkmenleri Çepniler, %9 Balkan ve Rumeli Türkleri, %7 Gürcü, %5 Laz, %4 Kürt, %2 Abhaz, %1 oranında Çerkez, Roman, Boşnak, Arnavut, Yörük kültürüne sahip nüfustan oluşur

Güncel nüfus değerleri (TÜİK 4 Şubat 2022 verileri)

Sakarya il nüfusu: 1.060.876 (2021 sonu). İlin yüzölçümü 4.823 km2'dir. İlde km2'ye 220 kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: 1.213 kişi ile Serdivan’dır) İlde yıllık nüfus artış oranı % 1,75 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Serdivan(% 5,98)- Taraklı(-% 1,56) 04 Şubat 2022 TÜİK verilerine göre 16 İlçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 668 mahalle bulunmaktadır.